Niemieckie Gimnazjum Reformowane w Łodzi powstało na początku XX wieku i działało do 1945 roku. Nauka w szkole odbywała się w języku niemieckim. Budynek Niemieckiego Gimnazjum Reformowanego został wybudowany w stylu modernizmu przy nowoczesnej Alei Tadeusza Kościuszki. Autorem projektu był znany niemiecki architekt Otto Herrnring. Po zamknięciu gimnazjum budynek służył jako szkoła kształcąca kadry partyjne Polskiej Partii Robotniczej, a później jako Wydział Filologii Polskiej i Anglistyki Uniwersytetu Łódzkiego. W 2014 roku budynek dawnego niemieckiego gimnazjum stał się własnością Sądu Apelacyjnego w Łodzi – podaje lodz.one.
Historia powstania i budynek gimnazjum
W drugiej połowie XIX i na początku XX wieku Łódź była gęsto zaludnionym miastem. Aktywnie rozwijał się tu przemysł włókienniczy. Łódź stała się miastem możliwości nie tylko dla Polaków, ale także dla Niemców, Żydów, Czechów, Rosjan i przedstawicieli innych narodów.
Jednak nauka w szkołach, liceach i gimnazjach odbywała się głównie w języku rosyjskim, gdyż Królestwo Polskie było państwem wasalnym Imperium Rosyjskiego.
Sytuacja zaczęła się zmieniać w rewolucyjnych latach 1905-1907, kiedy to placówki oświatowe zaczęły aktywnie walczyć o swobodny rozwój i kształcenie we własnym języku. Jednocześnie władze carskie zezwoliły na zakładanie szkół z narodowym językiem wykładowym. I tak w 1905 roku w Łodzi powstało Niemieckie Gimnazjum Reformowane dla niemieckojęzycznej ludności miasta.
Gimnazjum rozpoczęło działalność w 1908 roku. Początkowo szkoła wynajmowała lokal przy ulicy Pańskiej. Rok wcześniej powstał Komitet Budowy Niemieckiego Gimnazjum, w którym aktywnie uczestniczyli łódzcy przemysłowcy niemieckiego pochodzenia, którzy byli zainteresowani powstaniem w mieście niemieckojęzycznego gimnazjum.
Projektantem budynku był Otto Herrnring, niemiecki architekt i budowniczy znany z projektów budynków szkolnych. Kamień węgielny pod przyszłą szkołę położono w sierpniu 1909 roku przy ówczesnej ulicy Rozwadowskiej (u zbiegu dzisiejszej ulicy Zamenhofa i alei Tadeusza Kościuszki). Budowa gimnazjum trwała do 1910 roku.
Budynek został zbudowany w stylu modernizmu. Fasadę szkoły zdobiły klasyczne motywy w postaci płaskorzeźb przedstawiających efebów – nazwę nadawaną w starożytnej Grecji młodzieńcom, którzy studiowali sztuki wojskowe i uczęszczali do szkół filozoficznych. Nad wejściem do gimnazjum znajdował się kartusz z wizerunkami sowy i pszczoły, symbolami niemieckiego gimnazjum reformowanego. Pierwsza symbolizowała mądrość, a druga – ciężką pracę. Budynek zadaszono dachem mansardowym.
Szczególną uwagę przyciągała niewielka wieża na dachu – było to pierwsze w Łodzi obserwatorium astronomiczne.
Edukacja w nowo wybudowanym gimnazjum rozpoczęła się w 1910 roku. Pierwszym dyrektorem Niemieckiego Gimnazjum Reformowanego został Heinrich Johannsen.
Szkoła, w której niemieckojęzyczna ludność Łodzi zdobywała wykształcenie średnie, funkcjonowała do 1945 roku. W tym czasie zmieniło się 11 kierowników szkoły.
Dalsze losy budynku
Po zakończeniu działalności Niemieckiego Gimnazjum Reformowanego budynek nie stał pusty. Od drugiej połowy 1945 roku do 1952 roku mieściła się w nim Centralna Szkoła Partyjna Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, instytucja kształcąca przyszłe kadry partyjne Polskiej Partii Robotniczej.
W pewnym okresie budynek zajmowało również Liceum im. Marii Konopnickiej. Ponadto od 1970 roku w budynku mieści się dziekanat Wydziału Filologicznego, a także Wydział Filologii Polskiej i Wydział Anglistyki Uniwersytetu Łódzkiego.
W 1981 roku budynek stał się głównym miejscem strajku studentów łódzkich uczelni.
Budynek, zaprojektowany przez architekta Otto Herrnringa, jest wpisany do rejestru zabytków architektury. W 2014 roku pomieszczenia dawnego Niemieckiego Gimnazjum Reformowanego zostały przejęte przez łódzki Sąd Apelacyjny. Na koszt Ministerstwa Sprawiedliwości i dotacji z Unii Europejskiej przeprowadzono kompleksowy remont budynku.
Remont budynku oraz budowa nowych ścieżek, chodników i podziemnego parkingu w pobliżu kosztowały prawie 72 mln zł.
