Biblioteka Muzeum Sztuki w Łodzi jest jedną z najstarszych specjalistycznych bibliotek poświęconych sztuce w Polsce. Biblioteka działa od powstania samego Muzeum Sztuki, czyli od 1930 roku. Czytelnia biblioteki pojawiła się nieco później – w 1933 roku. W zbiorach biblioteki znajduje się literatura historyczna, katalogi wystaw krajowych i zagranicznych, kolekcja cennych wydawnictw z lat międzywojennych, czasopisma, listy i korespondencja artystów awangardowych, beletrystyka i fotografie – pisze lodz.one.
Historia Muzeum Sztuki w Łodzi
Muzeum Sztuki w Łodzi powstało w 1930 roku. Instytucja zgromadziła kolekcję dzieł sztuki należących do stylów awangardowych, a także kolekcję sztuki dawnej XVI-XX wieku.
Powstanie tego muzeum zostało zainicjowane przez grupę artystów, którzy nazywali siebie „artystami rewolucyjnymi”. To była jedna z najbardziej aktywnych i radykalnych grup awangardy w Polsce okresu międzywojennego. Do grupy „artystów rewolucyjnych” należeli: polski artysta awangardowy Władysław Strzemiński z żoną, polska rzeźbiarka awangardowa Katarzyna Kobro, przedstawiciel konstruktywizmu w Polsce i artysta Henryk Stażewski i inni.
Łódzkie Muzeum Sztuki eksponuje malarstwo, rzeźbę i grafikę nurtów awangardowych.
Co jest prezentowane w zbiorach bibliotecznych Muzeum Sztuki?
Od powstania Muzeum Sztuki działa w nim biblioteka. O wyjątkowości księgozbioru świadczy fakt, że jest jedną z najstarszych specjalistycznych bibliotek poświęconych sztuce w Polsce. Biblioteka gromadzi literaturę historyczną ukazującą awangardę w literaturze i sztuce, a także katalogi wystaw artystów awangardowych, które miały miejsce w XX wieku. Ponadto w bibliotece przechowywane są pamiętniki i listy prywatne rzeźbiarzy, artystów i grafików tworzących w duchu awangardy.
Początkowo zbiory biblioteki składały się głównie z literatury historycznej i literackiej oraz starych druków ze zbiorów rodziny Bartoszewiczów. Jak wiadomo Kazimierz Bartoszewicz, polski historyk, publicysta i pisarz, znany kolekcjoner dzieł sztuki, podarował Muzeum Sztuki w Łodzi rodzinną kolekcję obrazów artystów awangardowych. Z tego powodu Muzeum Sztuki przez pewien czas nosiło imię Juliana i Kazimierza Bartoszewiczów.
Kazimierz Bartoszewicz podarował muzeum obrazy, a bibliotece różnorodną literaturę i zbiór starych druków. Później większość tego księgozbioru trafiła do Miejskiej Biblioteki Publicznej, a archiwum do Archiwum Państwowego w Łodzi.
W 1933 roku w bibliotece pojawiła się czytelnia, w której zwiedzający mogli pracować z cennymi materiałami księgozbioru.
W 1968 roku na mocy decyzji dyrektora Muzeum Sztuki Ryszarda Stanisławskiego w strukturze Muzeum utworzono Dział Dokumentacji Naukowej, którego częścią zostały Biblioteka i Archiwum Zakładowe. Zbiory biblioteczne Muzeum Sztuki zostały przedstawione jako księgozbiór fachowy z zakresu historii sztuki i pokrewnych nauk humanistycznych. Mieściło się w nim ponad 40 000 książek, prawie 23 000 katalogów wystaw krajowych i zagranicznych, w tym liczne katalogi wystaw polskich od lat 60. XX wieku. Osobny zbiór stanowi kolekcja cennych wydawnictw okresu międzywojennego.
Ponadto biblioteka posiada duży zbiór czasopism, druków ulotnych wydawanych przez galerie i muzea oraz prywatne listy i korespondencja artystów awangardowych.
Księgozbiór uzupełniają zakupy, dary, a także publikacje, które zostały wymienione z kilkudziesięcioma instytucjami, m.in.: Stedelijk Museum w Amsterdamie, Sprengel Museum w Hanowerze, K20 K 21 Kunstsammlung Nordrhein-Westfalen w Düsseldorfie, Van Abbemuseum w Eindhoven, The Israel Museum w Jerozolimie.
Najcenniejsze dokumenty dotyczące twórczości awangardowej przechowywane są w zbiorach dokumentacji specjalnej. Należą do nich archiwa Artura Nachta-Samborskiego, Władysława Strzemińskiego i Franciszki Themerson.
Nie tylko książki, ale także zdjęcia
Ciekawą częścią Działu Dokumentacji Naukowej jest kolekcja fotografii cyfrowej i analogowej, która jest systematycznie digitalizowana, jak np. dokumentacja wystaw z lat 1930-2008. Zbiór obejmuje kilkanaście tysięcy fotografii. Jest regularnie uzupełniany o zdjęcia obiektów ze zbiorów Muzeum Sztuki, a także zdjęcia z wystaw i wydarzeń związanych z życiem artystycznym Łodzi.
Od 2011 roku biblioteka Muzeum Sztuki w Łodzi współpracuje z Katalogiem Centralnym Polskich Bibliotek Naukowych i Akademickich – NUKAT.
